Corticoid là gì? Thuốc corticoid trong mỹ phẩm có mối nguy hại như thế nào với làn da? Có hay không loại thần dược trị mụn cấp tốc? Có rất nhiều những câu hỏi phổ biến hiện nay khi ngày càng xuất hiện nhiều những bài báo, thông tin về các trường hợp làn da bị tàn phá, huỷ hoại bởi những sản phẩm không rõ nguồn gốc mà hầu hết trong số chúng có chứa thành phần corticoid mà bệnh nhân không biết.
Việc lạm dụng corticoid trong điều trị bôi ngoài da đang ngày càng nghiêm trọng vì vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu để trang bị những kiến thức cơ bản về corticoid cho bạn và người thân cần biết nhé.
Corticoid là gì?
Corticoid ( hay còn gọi là glucocorticoid, corticosteroid) là một loại thuốc được sử dụng trong điều trị của nhiều bệnh lý nội khoa. Corticoid sử dụng trong điều trị nội tiết có tác dụng sinh lí tương tự như hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận của chúng ta ( hai tuyến nhỏ nằm phía trên thận). Bên cạnh đó là các tác dụng dược lý của nó thường ứng dụng điều trị trong các bệnh lý viêm, dị ứng và rối loạn miễn dịch như viêm khớp dạng thấp, bệnh Crohn hoặc lupus, Hen suyễn, COPD, hoặc cơn gout cấp,… hay một số bệnh lí ngoài da.
Tuỳ vào vai trò điều trị trong từng bệnh lí khác nhau nên trên thị trường hiện nay thuốc corticoid được sản xuất dưới nhiều dạng khác nhau:
- Dạng uống : viên nén, viên nang,…
- Dạng tiêm : tiêm trực tiếp vào mạch máu, tiêm trong khớp, cơ.
- Dạng xịt mũi hay dung dịch bơm khí dung.
- Dạng hít qua miệng.
- Dạng dùng tại chỗ như thuốc mỡ, kem, dung dịch, gel, bọt,… thường dùng bôi ngoài da hay có thể nhỏ mắt,tai,…
Corticoid điều trị vấn đề gì?
Corticoid được điều trị với một số bệnh lí như:
- Thay thế hormone tuyến thượng thận khi cơ thể không tự sản xuất đủ các hormone này.
- Các bệnh lý tự miễn dịch, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, bệnh Crohn hoặc lupus.
- Hen suyễn, COPD – Corticoid đường uống được sử dụng để giảm sưng và cải thiện hô hấp cho những người đang bị bùng phát nghiêm trọng hoặc “cơn” hen suyễn hoặc COPD. (COPD là viết tắt của “bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính”, một bệnh phổi gây khó thở). Ngoài ra còn có corticoid dạng hít được dùng điều trị , dự phòng trong hen.
- Cơn gout cấp: Thuốc uống steroid cũng có thể làm giảm đau và sưng tấy ở những người bị bệnh gút. ( vai trò thuốc kháng viêm corticoid).
- Buồn nôn và nôn – Thuốc uống corticoid đôi khi được sử dụng với các loại thuốc khác để ngăn ngừa buồn nôn và nôn do hóa trị.
- Ngăn chặn đào thải nội tạng – Corticoid cũng được sử dụng với các loại thuốc khác để giữ cho hệ thống miễn dịch của bạn không tấn công các cơ quan được cấy ghép khác.
- Phản ứng dị ứng nghiêm trọng – Corticoid đường uống có thể được sử dụng trong thời gian ngắn để giúp giảm phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
- Một số bệnh lý ngoài da: eczema, vảy nến, phát ban, kích ứng nhẹ do côn trùng đốt…
Việc sử dụng thuốc corticoid bắt buộc phải có sự kê đơn và hướng dẫn sử dụng kỹ lưỡng bởi các bác sĩ chuyên khoa để tránh những nguy hại lên làn da và cơ thể.
Vì sao corticoid trong mỹ phẩm bị lạm dụng
Thuốc corticoid bị lạm dụng nhiều trong các sản phẩm chăm sóc da như kem trộn, kem dưỡng trắng da, kem trị mụn, kem dưỡng ẩm… bởi các lý do sau:
Nhiều công dụng
Corticoid có tính kháng viêm mạnh ( thuốc kháng viêm corticoid), làm các tình trạng mụn trứng cá, mụn sưng viêm, mụn mủ, mụn nốt,…được cải thiện.
Corticoid còn làm giảm độ nhờn của da nhờ ức chế tạm thời các tuyến bã nhờn, giúp ngăn ngừa tình trạng xuất hiện nhân mụn, mụn đầu đen.
Corticoid có tác dụng giữ nước cho da, làm mất đi độ sần sùi của da vì thế mang lại làn da căng mọng, trắng hồng, mềm mịn tức thì.
Hiệu quả nhanh
Tuỳ vào hàm lượng được sử dụng, tác dụng trắng mịn, giảm viêm, làm đẹp làn da của các sản phẩm chứa corticoid có hiệu quả chỉ sau 24h.
Chi phí thấp
Corticoid rất rẻ, thực tế lại dễ mua. Do đó, một số người làm hãng mỹ phẩm không nhãn mác cho thành phần này vào để làm tăng nhanh hiệu quả nhằm thu lợi nhuận bất chính.
Có hay không loại thần dược trị mụn cấp tốc, sạch mụn dứt điểm?
Hiện nay Corticoid đang bị lạm dụng nhiều trong các sản phẩm chăm sóc da, mỹ phẩm với những lời mô tả thần kỳ như: Trị mụn cấp tốc, dứt điểm, da trắng hồng, mịn màng chỉ sau một đêm sử dụng hay đánh bay tàn nhang, vết thâm chỉ với một hũ kem…
Kết quả khi sử dụng đa phần khi chúng ta sẽ thấy da đẹp lên nhanh chóng, nhưng da bị nhiễm corticoid rất nhanh sau đó da bị bào mòn, nổi mụn nước, bùng phát mụn và tình trạng mụn sưng nề, rất nguy hiểm. Đã có rất nhiều bệnh nhân vì tin vào quảng cáo mà bất chấp các lời cảnh báo từ những hũ kem trị mụn, trắng da cấp tốc như thế này. Cùng điểm qua một số tác dụng phụ nguy hiểm của corticoid trong mỹ phẩm
Tác dụng phụ của corticoid trong mỹ phẩm
Tác dụng phụ của corticoid là điều mà người sử dụng cần hết sức quan tâm khi sử dụng. Đứng trước những lời quảng cáo hoa mỹ, đầy công dụng của các sản phẩm hiệu quả thần tốc, không phải ai cũng biết và tỉnh táo để nhận ra những tác hại to lớn của việc lạm dụng corticoid.
Tác hại của corticoid trên da khi lạm dụng nguy hiểm như sau:
Teo da, giãn mạch, nổi vân
Da nhiễm corticoid sẽ mỏng đi và bị mất đi khả năng chống chọi lại sự xâm nhập từ môi trường như tia UV, vi khuẩn, bụi bẩn, dẫn đến dễ nhiễm trùng. Các vùng da mỏng và có khả năng thâm nhập cao (ví dụ: mí mắt, mặt nói chung ) đặc biệt dễ bị teo, thường hồi phục trong vòng vài tuần đến vài tháng nếu ngừng điều trị ngay khi có sự thay đổi teo. vì vậy nếu dùng dài ngày lạm dụng tình trạng da của bạn ngày càng tệ đi và khó khăn trong việc chữa trị.
Viêm nang lông (đặc biệt là gần nách), nảy mụn trứng cá
Sử dụng corticosteroid tại chỗ kéo dài có thể gây ra mụn dạng nổi sẽ tự khỏi khi ngừng điều trị bằng corticosteroid. Việc bôi steroid tại chỗ mãn tính lên mặt cũng có thể gây ra tình trạng khô, nổi vảy và mụn mủ rải rác, dạng nang xung quanh miệng (viêm da quanh miệng).
Hội chứng cai thuốc
Việc ngừng sử dụng corticoid sau khi sử dụng kéo dài, đặc biệt là trên mặt, có thể gây ra một loạt các dấu hiệu và triệu chứng khác nhau bao gồm ban đỏ, cảm giác nóng rát hoặc châm chích, ngứa, đau và nóng bừng mặt. Các triệu chứng này xảy ra vài ngày đến vài tuần sau khi ngừng sử dụng steroid.
Dị ứng
Thường hay gặp với nhiều mức độ khác nhau. Có thể cảm giác nóng hoặc châm chích nhẹ khi mới bôi hoặc đôi khi nặng nề với viêm da kích thích hay kích ứng.
Bên cạnh các tác hại trên da khi dùng corticoid bôi tại chỗ, việc lạm dụng corticoid kéo dài và bôi diện rộng với những loại corticoid hiệu lực cao và mạnh có tăng nguy cơ hấp thu toàn thân và gây các biến chứng kèm theo như: tăng đường huyết, ức chế trục dưới đồi-tuyến yên-thượng thận, hội chứng Cushing, tăng huyết áp và hoại tử vô mạch chỏm xương đùi.
Câu hỏi thường gặp
Corticoid có sử dụng điều trị mụn không?
Corticoid không thường được chỉ định trong điều trị các tình trạng mụn trứng cá. Dù một số nghiên cứu cho thấy liệu pháp corticoid toàn thân ( uống) hay tiêm corticoid trong da để giải quyết tổn thương mụn dạng nốt có hiệu quả trong lâm sàng tuy nhiên chưa được chứng minh lợi hoàn toàn cũng như lo ngại về các tác dụng phụ. Trong điều trị mụn hiện nay có rất nhiều phương pháp an toàn và hiệu quả cao được nghiên cứu, bạn có thể tham khảo và đến cơ sở uy tín để được tư vấn và điều trị thích hợp.
Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da như thế nào cho đúng?
- Đầu tiên dĩ nhiên là chọn lựa các cơ sở, sản phẩm uy tín , có nhãn mác, tem dán.
- Đọc kỹ thành phần của thuốc cũng như các hướng dẫn sử dụng, tác dụng không mong muốn có thể đi kèm.
- Sử dụng sản phẩm ban đầu với lượng nhỏ rồi tăng dần, theo dõi đáp ứng da
- Ngưng sử dụng khi có các dấu hiệu bất thường
- Tham khảo ý kiến, tư vấn của các chuyên gia da liễu để có được sản phẩm hiệu quả và an toàn nhất nhé.