Isotretinoin là một loại thuốc có tác dụng mạnh trong việc điều trị mụn trứng cá viêm nghiêm trọng. Các nhà nghiên cứu cho rằng Isotretinoin có thể điều trị thành công cả những trường hợp mụn không được cải thiện với các phương pháp điều trị khác. Vậy nên để sử dụng thật hiệu quả, hãy cùng O2 SKIN tìm hiểu cơ chế giúp tiêu diệt mụn trứng cá, dạng và liều lượng cũng như các tác dụng phụ tiềm ẩn của Isotretinoin bạn nhé!
Cơ chế trị mụn của thuốc Isotretinoin
Isotretinoin (axit retinoic 13-cis), một dẫn xuất của vitamin A (retinoid) là loại thuốc đã tạo nên cuộc cách mạng trong việc điều trị mụn trứng cá với khả năng có thể làm thuyên giảm đáng kể tình trạng mụn nghiêm trọng kéo dài. Kể từ khi được giới thiệu và sử dụng lần đầu tiên vào năm 1982, Isotretinoin luôn được các bác sĩ da liễu khuyến nghị và tin dùng để điều trị cho bệnh nhân. Vậy tại sao lại như vậy, hãy cùng tìm hiểu cơ chế trị mụn của Isotretinoin để biết rõ hơn bạn nhé.
Isotretinoin hoạt động bằng cách thu nhỏ các tuyến dầu hoặc bã nhờn trên da. Điều này làm giảm lượng dầu được tạo ra. Khi làn da của bạn không sản xuất dầu thừa, nó không bám quanh lỗ chân lông và tạo ra mụn sưng viêm, mụn nhọt. Bằng cách kiểm soát dầu, mụn trứng cá cũng được kiểm soát. Bên cạnh đó thuốc Isotretinoin còn có tác dụng ức chế P.acnes là một loại vi khuẩn có vai trò quan trọng trong cơ chế phát sinh mụn trứng cá, đồng thời có khả năng làm giảm viêm tại chỗ. Ngoài ra, Isotretinoin còn làm giảm đáng kể sự hình thành mụn bằng cách giảm sự tăng sừng hóa trên da, tuy nhiên cơ chế này hiện nay đang được làm rõ.
Không giống như hầu hết các loại thuốc trị mụn, bạn không cần phải liên tục sử dụng Isotretinoin để ngăn ngừa mụn bùng phát. Hầu hết mọi người chỉ cần điều trị một đợt từ năm đến sáu tháng để có kết quả tốt, còn lại số ít người yêu cầu một đợt điều trị thứ hai để làm sạch da hoàn toàn.
Các dạng thuốc trị mụn Isotretinoin thường được sử dụng
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại Isotretinoin được sử dụng trong các sản phẩm trị mụn và chăm sóc da, mỗi loại có cách sử dụng theo các liệu trình khác nhau. Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất về liệu pháp Isotretinoin trong điều trị mụn trứng cá.
Thuốc Isotretinoin dạng uống
Về chỉ định, Isotretinoin là một loại retinoid uống được sử dụng để điều trị mụn trứng cá viêm nghiêm trọng, đặc biệt là mụn trứng cá kháng trị liệu. Bên cạnh đó, nó không nên được sử dụng với các phương pháp điều trị mụn trứng cá khác.
Isotretinoin đường uống có dạng viên nang mềm Isotretinoin 10mg hoặc Isotretinoin 20mg.
Cách sử dụng là nuốt toàn bộ viên nang với nước lọc. Nên uống Isotretinoin với thức ăn để đảm bảo chúng hoạt động bình thường, tốt nhất là uống ngay sau bữa ăn chính hoặc bữa ăn nhẹ.
Liều dùng viên nang Isotretinoin khác nhau ở mỗi người và phụ thuộc vào trọng lượng cơ thể của bạn. Tuy nhiên, liều khởi đầu thông thường là 0,5 mg cho mỗi kg thể trọng mỗi ngày (0,5 mg/kg/ ngày). Vì vậy, nếu bạn nặng 60kg, liều của bạn thường sẽ bắt đầu ở mức 30mg một ngày. Thông thường, bạn nên uống Isotretinoin một hoặc hai lần một ngày.
Một đợt điều trị của viên nang Isotretinoin thường kéo dài từ 16 đến 24 tuần (khoảng 4 đến 6 tháng). Sau đó dựa vào thể trạng và tình trạng mụn của bạn, bác sĩ có thể thay đổi liều lượng viên nang Isotretinoin. Bạn có thể cần dùng liều cao hơn nếu tình trạng mụn của bạn không thuyên giảm, hoặc một liều thấp hơn nếu bạn có tác dụng phụ. Tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn nghĩ rằng liều lượng hiện tại bạn đang dùng là quá cao hoặc quá thấp.
Tình trạng mụn trứng cá thường sẽ tốt hơn trong tối đa 8 tuần sau khi ngừng điều trị. Hầu hết mọi người sẽ có làn da sạch mụn sau thời gian đó, nhưng một số người sẽ cần một đợt điều trị khác.
Trong trường hợp nếu bạn quên uống viên nang, hãy uống ngay khi nhớ ra, trừ khi gần đến lúc dùng liều tiếp theo. Khi đó, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều tiếp theo vào thời điểm bình thường. Tuyệt đối không bao giờ dùng 2 liều cùng một lúc để bù cho liều đã quên.
Nếu bạn thường xuyên quên liều, việc đặt báo thức để nhắc bạn có thể hữu ích. Bạn cũng có thể hỏi dược sĩ để được tư vấn về những cách khác để giúp bạn nhớ uống thuốc.
Thuốc Isotretinoin dạng bôi
Thoa Isotretinoin lên vùng da bị mụn sẽ giúp thông thoáng lỗ chân lông và trị mụn đầu đen hoặc mụn đầu trắng, đồng thời nó cũng có một số tác dụng trong việc giảm viêm.
Thuốc được bào chế ở dạng kem bôi ngoài da với các hàm lượng sau: Isotretinoin 0,05% hay Isotrex 0,1%
Trước khi bạn bắt đầu điều trị, hãy đọc tờ rơi thông tin in của nhà sản xuất từ bên trong bao bì. Nó sẽ cung cấp cho bạn thêm thông tin về Isotretinoin và sẽ cung cấp cho bạn danh sách đầy đủ những tác dụng phụ mà bạn có thể gặp phải khi sử dụng gel.
Bôi gel isotretinoin đúng như những gì bác sĩ yêu cầu. Tốt nhất là bạn nên rửa sạch và lau khô nhẹ nhàng các vùng da bị ảnh hưởng trước khi thoa isotretinoin. Một điểm chung là bạn nên sử dụng nó cho tất cả các khu vực xuất hiện nốt mụn chứ không chỉ cho từng điểm. Thông thường, ban đầu bạn nên thoa một hoặc hai lần mỗi ngày, mặc dù bác sĩ có thể đề nghị bạn sử dụng ít hơn mức này khi làn da của bạn đã được cải thiện. Bạn chỉ cần thoa một lớp gel mỏng. Nhớ rửa tay sau khi thoa gel xong.
Nếu gần đây bạn đang sử dụng chế phẩm trị mụn khiến da bị bong tróc, hãy để da phục hồi vài ngày trước khi bắt đầu sử dụng gel isotretinoin.
Không sử dụng gel trên bất kỳ vùng da nào bị cháy nắng hoặc đau rát. Ngoài ra, hãy cố gắng tránh để nó tiếp xúc với các vùng da nhạy cảm trong hoặc xung quanh lỗ mũi, mắt và miệng của bạn. Cố gắng không để nó tích tụ trong các nếp gấp hoặc nếp nhăn trên da của bạn.
Thông thường, điều trị bằng thuốc isotretinoin sẽ mất vài tuần trước khi có sự cải thiện đáng kể trên làn da của bạn. Lý do phổ biến nhất của việc điều trị thất bại là ngừng điều trị quá sớm vì nghĩ rằng nó không có tác dụng. Nếu không có cải thiện mặc dù đã sử dụng gel trong 8 tuần, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn một lần nữa vì có những phương pháp điều trị khác có thể phù hợp hơn với tình trạng của bạn.
Các trường hợp thận trọng và tác dụng phụ có thể gặp khi sử dụng thuốc trị mụn Isotretinoin
Bởi vì Isotretinoin là kháng sinh trị mụn có tác dụng mạnh, nên việc sử dụng nó cần phải có sự thận trọng cho từng đối tượng, và cũng có thể mang đến nhiều tác dụng phụ được trình bày dưới đây.
Các đối tượng cần thận trọng khi dùng thuốc Isotretinoin
– Isotretinoin nên được sử dụng thận trọng trong thời kỳ cho con bú.
– Các phi công thương mại có thể bị hạn chế bay nếu họ dùng isotretinoin.
– Isotretinoin liều cao ở trẻ rất nhỏ có liên quan đến việc đóng tầng sinh môn sớm, dẫn đến tầm vóc thấp hơn (điều này không thấy ở liều thấp được sử dụng để điều trị mụn trứng cá).
Tác dụng phụ của thuốc trị mụn Isotretinoin
Một số tác dụng phụ phổ biến của Isotretinoin có thể bao gồm:
- Da khô
- Khô miệng
- Môi nứt nẻ
- Mũi khô, có thể gây chảy máu cam
Bên cạnh đó trong khi dùng thuốc trị mụn Isotretinoin, da của bạn cũng có thể nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời. Đảm bảo sử dụng kem chống nắng và dưỡng ẩm da khi ra ngoài trời.
Ngoài ra các tác dụng phụ ít gặp khác của Isotretinoin có thể bao gồm:
- Ngứa da
- Kích ứng da
- Tóc mỏng
- Làn da mỏng manh
- Khô mắt
- Nhiễm trùng da
- Phát ban
- Đau xương hoặc khớp
- Đau cơ
- Các triệu chứng tiêu hóa và đường ruột
- Đau đầu
Một số tác dụng phụ nghiêm trọng khác của Isotretinoin là tăng áp lực nội sọ, rối loạn tiêu hóa, sốc phản vệ,..
Lưu ý chăm sóc da và kinh nghiệm trị mụn bằng Isotretinoin
Chính vì Isotretinoin mang đến nhiều tác dụng phụ, nên việc chăm sóc da trong liệu trình điều trị với Isotretinoin là hết sức quan trọng, bao gồm những điều dưới đây:
Da khô và môi nứt nẻ rất phổ biến khi dùng thuốc trị mụn Isotretinoin, các mẹo để kiểm soát tình trạng khô da thứ phát sau Isotretinoin bao gồm:
- Sử dụng kem dưỡng ẩm trên các vùng bị ảnh hưởng hoặc khắp nơi sau khi tắm hàng ngày.
- Sử dụng son dưỡng môi thường xuyên trong ngày.
Bên cạnh đó, các mẹo khác để ngăn ngừa kích ứng da trong quá trình điều trị bằng Isotretinoin bao gồm:
– Không peel da hoặc điều trị da bằng laser khi đang điều trị bằng Isotretinoin hoặc trong sáu tháng sau đó.
– Cạo lông thay vì wax lông trên cơ thể.
Đôi khi, bệnh nhân được điều trị bằng Isotretinoin có thể bị chàm nhẹ (ngứa, phát ban đỏ). Điều này sẽ giải quyết sau khi ngừng điều trị. Trong khi điều trị, nó có thể được kiểm soát bằng kem dưỡng da và steroid tại chỗ nhẹ.
Bệnh nhân dùng Isotretinoin có thể bị khô mắt nhẹ, có thể gây cảm giác cộm ở mắt hoặc mờ mắt nhẹ. Nước mắt nhân tạo như Viscotears, có thể mua không cần kê đơn, có thể hữu ích. Nếu các triệu chứng không thuyên giảm, có thể yêu cầu bác sĩ chuyên khoa mắt xem xét lại.
Bệnh nhân dùng Isotretinoin có thể bị chảy máu cam nhẹ do khô niêm mạc mũi. Nếu điều này xảy ra, có thể dùng Vaseline bôi vào mũi hai lần mỗi ngày. Ngoài ra, thuốc xịt mũi không kê đơn có thể được sử dụng nhiều lần mỗi ngày.
Isotretinoin có thể làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng mặt trời và khiến bạn dễ bị cháy nắng hơn. Các mẹo để quản lý mức độ nhạy cảm thứ phát với ánh nắng mặt trời đối với Isotretinoin ở bao gồm:
– Bôi kem chống nắng hàng ngày bằng cách sử dụng sản phẩm cung cấp chỉ số chống nắng 30 hoặc 50 với khả năng chống tia cực tím. Hãy nhớ rằng những loại này phải không chứa dầu trên da bị mụn trứng cá.
– Trang bị quần áo phù hợp khi ra ngoài trời và tránh ánh nắng mặt trời khi nó mạnh nhất (thường từ 11 giờ sáng đến 3 giờ chiều).
Câu hỏi thường gặp – FAQ
Câu 1: Isotretinoin có được sử dụng ở phụ nữ mang thai không?
Tuyệt đối không, thuốc trị mụn Isotretinoin không được dùng trong thời kỳ mang thai vì nguy cơ trẻ bị bất thường bẩm sinh rất cao. Cần thận trọng khi cho con bú vì nó đi vào sữa mẹ và có thể ảnh hưởng đến em bé.
- Tất cả phụ nữ có thể có con về mặt sinh học nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau đây trong khi điều trị bằng Isotretinoin và trong bốn tuần sau khi ngừng thuốc:
- Kiêng cữ. Phương pháp tránh thai đáng tin cậy nhất là không quan hệ tình dục. Không có phương pháp tránh thai nào là hoàn toàn đáng tin cậy. Kế hoạch hóa gia đình “tự nhiên” đặc biệt rủi ro.
- Nếu có quan hệ tình dục, nên sử dụng hai phương pháp tránh thai đáng tin cậy. Thảo luận về các biện pháp tránh thai với bác sĩ của bạn (bác sĩ đa khoa, chuyên gia kế hoạch hóa gia đình, bác sĩ phụ khoa hoặc bác sĩ da liễu). Thuốc tránh thai kết hợp, IUD (dụng cụ tử cung), que cấy progesterone hoặc tiêm medroxyprogesterone có thể phù hợp.
- Nếu biện pháp tránh thai không thành công, có thể khuyên chấm dứt thai kỳ (phá thai) nếu thai nghén phát sinh trong khi điều trị bằng Isotretinoin hoặc trong vòng một tháng sau khi ngừng sử dụng.
Câu 2: Thuốc Isotretinoin 10mg giá bao nhiêu?
Thuốc Isotretinoin 10mg có nhiều loại biệt dược, mỗi loại biệt dược có giá khác nhau, trong đó phổ biến nhất hay được sử dụng là Acnotin. Trên thị trường hiện tại, giá thuốc Acnotin 10mg (isotretinoin) trong khoảng 260.000 – 280.000 VNĐ/hộp.
Bên cạnh đó còn có Isotretinoin 20mg dưới dạng biệt dược Bomitis 20mg, được bán với giá khoảng 480.000 VNĐ/hộp.
