Hiện nay, có rất nhiều loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc trôi nổi được kinh doanh tràn lan trên thị trường, là tác nhân gây tình trạng nhiễm corticoid trên da. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho các bạn những phương pháp điều trị cũng như thải độc da nhiễm corticoid do kích ứng sau khi sử dụng các mỹ phẩm không đảm bảo chất lượng.
Nhận diện da nhiễm corticoid?
Da nhiễm corticoid là tình trạng da bị tổn thương do sử dụng các sản phẩm bôi chứa corticoid trong thời gian dài mà không theo chỉ định của bác sĩ.
Corticoid hay còn gọi là corticosteroids, là một nhóm thuốc nhân tạo hoặc tổng hợp có tác dụng giảm viêm trong cơ thể bằng cách ức chế các chất trung gian hóa học, ngoài ra ở liều lượng cao, corticoid còn làm giảm hoạt động của hệ miễn dịch, do đó được xếp vào nhóm thuốc gây ức chế miễn dịch cơ thể.
Bên cạnh đó, corticoid còn có cấu trúc và hoạt tính tương tự như cortisol, là một hormone (nội tiết tố) được sản xuất tự nhiên bởi tuyến thượng thận trong cơ thể con người.
Trong chuyên khoa da liễu, Corticoid cũng được sử dụng trong kem bôi điều trị một số bệnh lý về da liễu như mụn trứng cá, viêm da do virus, kích ứng,… ngoài ra còn có trong một số loại mỹ phẩm, kem trộn,.
Trên thực tế, “da nhiễm corticoid” là một cách gọi không thực sự chính xác nhưng được dùng tương đối phổ biến, mục đích là để chỉ những tình trạng da bị tổn thương do hoạt tính của chất corticoid khi sử dụng thoa lên da.
Nguyên nhân da nhiễm corticoid
Sau khi tìm hiểu về bản chất của da nhiễm corticoid, ta cần biết nguyên nhân và triệu chứng của tình trạng này, từ đó nghiên cứu về cách thức giải độc corticoid.
Nguyên nhân da nhiễm corticoid:
- Tự ý mua và sử dụng các loại thuốc chứa corticoid không tuân theo chỉ định của bác sĩ, dùng sai cách, dùng quá liều…
- Lạm dụng corticoid với hàm lượng cao trong thời gian quá dài.
- Sử dụng các mỹ phẩm làm đẹp trôi nổi trên thị trường như kem trộn, kem trắng da, trị mụn cấp tốc.. không được kiểm định chất lượng, không ghi rõ nguồn gốc, có chứa thành phần corticoid nguy hiểm.
Khi nào cần thải độc da nhiễm corticoid?
Bạn cần thải độc da nhiễm corticoid thông qua các dấu hiệu được chia thành 5 cấp độ như sau:
- Cấp độ 1: Da khô bong tróc
- Cấp độ 2: Viêm da cấp tính
- Cấp độ 3: Giãn mạch máu
- Cấp độ 4: Viêm da tăng tiết nhờn và nổi mụn ồ ạt
- Cấp độ 5: Viêm da kích thích
Khi phát hiện da nhiễm corticoid cần nhanh chóng tìm hướng điều trị càng sớm càng tốt. Tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để được tư vấn thải độc đúng cách. Tìm hiểu từng cấp độ thông qua các triệu chứng được mô tả dưới đây
Cấp độ 1: Da khô bong tróc
Cấp độ 1 là cấp độ tổn thương nhẹ nhất, bởi người sử dụng chỉ dùng trong thời gian ngắn với nồng độ thấp. Một số biểu hiện trong cấp độ này có thể là trên bề mặt da có độ sần nhẹ, râm rang ngứa trên vùng da thoa.
Cấp độ 2: Viêm da cấp tính
Ở giai đoạn 2, da đã chính thức bắt đầu bị nhiễm độc và xuất hiện các hiện tượng hoại tử. Một số dấu hiệu nhận biết như sau: Da nổi những bong bóng nước như khi bị bỏng và vùng tổn thương lan rộng khắp toàn mặt. Khi những bong bóng nước này vỡ sẽ tạo cảm giác đau nhức, đồng thời xuất hiện tượng mưng mủ nhiễm trùng. Do đó, nếu người bệnh không được thăm khám và điều trị kịp thời thì lớp da sẽ bị tổn thương kèm theo tình trạng sần đỏ kéo dài, và da thâm sạm sau khi các bóng nước khô màu.
Cấp độ 3: Giãn mạch máu
Nếu người sử dụng dùng kem trộn có chứa corticoid trong thời gian dài (khoảng 1 năm) thì các tổn thương đã tiến sâu đến hệ mao mạch dưới da. Lúc này người bệnh sẽ thấy da luôn đỏ rực, đồng thời luôn thấy nóng ran, đặc biệt là khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Mặt khác, da sẽ luôn ở trong tình trạng căng tức, phù nề do hiện tượng trữ nước trong da, kèm theo cảm giác châm chích như kiến bò bên trong.
Cấp độ 4: Viêm da tăng tiết nhờn và nổi mụn ồ ạt
Khi da bị nhiễm corticoid ở cấp độ nặng này sẽ thấy các biểu hiện như da bóng nhày, kèm mụn sưng to và người bệnh luôn thấy da nóng đỏ và rát, thậm chí sẽ có cảm giác như bị châm chích.
Cấp độ 5: Viêm da kích thích
Đây là giai đoạn da bị nhiễm corticoid có độc cao nhất. Biểu hiện là bệnh nhân luôn cảm thấy làn da luôn đỏ kèm theo cảm giác bỏng rát, đau nhức kể cả không chạm vào. Đồng thời người bệnh cũng có thể thấy tình trạng da khô dần, bong tróc, đóng vảy thành mảng. Mụn nước có thể xuất hiện kèm theo dịch vàng, cùng các dấu hiệu nhiễm trùng và hoại tử.
Các phương pháp điều trị da nhiễm corticoid
Để điều trị da nhiễm corticoid có rất nhiều phương pháp có thể được sử dụng, trong đó có thể gói gọn vào các nhóm thải độc da nhiễm corticoid tại nhà, điều trị bằng thuốc và các phương pháp kỹ thuật cao.
Ngừng sử dụng các thuốc chứa corticoid
Người bệnh cần phải ngừng sử dụng các sản phẩm chứa hoạt chất này ngay. Đồng thời thực hiện các biện pháp chăm sóc và thải độc cho làn da.
Khi làn da đang quen với Corticoid, việc dừng đột ngột có thể khiến da gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng hơn. Nếu bạn đang ở trong quá trình sử dụng thuốc và phát hiện da đã bị nhiễm độc, hãy ngừng thuốc một cách từ từ. Trước hết là giảm tần suất sử dụng trong một ngày, một tuần rồi dừng hẳn để da thích nghi.
Chẳng hạn: Bạn thường xuyên sử dụng kem dưỡng trắng da chứa Corticoid 2 lần/ngày thì sẽ giảm tần suất còn 1 lần/ngày, 1 lần/tuần rồi ngừng hẳn.
Thải độc da nhiễm corticoid tại nhà
Dưới đây là 3 cách giúp thải độc da nhiễm corticoid hiệu quả tại nhà:
Thải độc da nhiễm corticoid bằng cách uống nước rau diếp cá
Rau diếp cá là một loại thảo mộc có tác dụng giảm sưng viêm, kháng khuẩn rất tốt. Theo y học cổ truyền, diếp cá có tác dụng giảm mụn, tiêu độc. Vì thế, uống mỗi ngày 1 cốc nước rau diếp cá sẽ giúp làn da được thải độc, giảm các tổn thương, thâm mụn trên da, mang lại làn da sáng mịn hơn.
Cách xông mặt thải độc da nhiễm corticoid
Xông hơi thải độc da là biện pháp sử dụng hơi nóng của nước để làm giãn nở các lỗ chân lông được đánh giá cao bởi tính hiệu quả, an toàn, từ đó loại bỏ các chất bẩn và độc tố cho da. Người bệnh có thể dùng nước lọc sạch để xông hơi hoặc bạn có thể lựa chọn một trong các nguyên liệu như lá tía tô, ngải cứu, sả, trà xanh… để chế thành nước xông hơi.
Đây là những thảo mộc có tác dụng sát khuẩn, chống viêm, giảm bã nhờn trên da. Cùng với đó, các chất chống oxy hóa còn góp phần giảm mụn, đẩy nhanh quá trình thải độc và giảm sưng đỏ.
Đắp mặt nạ thải độc da nhiễm corticoid với khổ qua
Với những trường hợp da nhiễm Corticoid nhẹ, người bệnh có thể tự thải độc da tại nhà bằng các loại mặt nạ tự nhiên. Chẳng hạn như nghệ, mướp đắng (khổ qua), rau cần tây, chuối, lựu, rong biển, trà xanh…
Mướp đắng là tên gọi khác của khổ qua. Thành phần của nguyên liệu này có chứa vitamin B, C… với tác dụng giảm sưng tấy, phục hồi và nuôi dưỡng làn da chắc khỏe.
Bên cạnh đó, mặt nạ khổ qua còn chống viêm nhiễm, thúc đẩy làn da tăng cường sức đề kháng, phục hồi hư tổn nhanh, dưỡng da trắng sáng, mịn màng. Vì thế, đây là công thức thải độc da nhiễm corticoid được nhiều người tin dùng.
Điều trị bằng thuốc và các phương pháp kỹ thuật cao
- Dùng thuốc kê đơn theo chỉ định của bác sĩ: Ngoài thuốc bôi da, điều trị da nhiễm corticoid có thể kết hợp với thuốc kháng sinh, kháng viêm để làm giảm tình trạng viêm nhiễm phát ban nổi mụn trên da.
- Dùng thảo dược: Một số loại thảo dược có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, kháng viêm và dưỡng huyết có khả năng đào thải chất độc trên da và phục hồi lại làn da. Thông thường, việc dùng thảo dược có tác dụng chăm sóc da từ bên trong.
- Dùng công nghệ lăn kim và lột da: Kỹ thuật này phù hợp với tình trạng da nhiễm corticoid gây mụn. Tùy vào mức độ nhiễm, chuyên gia da liễu sẽ đưa ra liệu trình điều trị phù hợp.
- Dùng công nghệ ánh sáng sinh học: Kỹ thuật này sử dụng ánh sáng có bước sóng và công nghệ cao để tiêu diệt các loại vi khuẩn đã xâm nhập gây mụn trên da, đồng thời giúp da phục hồi nhanh nhờ hạn chế khả năng hoạt động của tuyến bã nhờn. Đây cũng là phương pháp phù hợp để điều trị tình trạng mụn do da nhiễm corticoid, được các chuyên gia da liễu chỉ định.
Phòng ngừa da nhiễm corticoid
Việc chăm sóc da đóng vai trò rất quan trọng trong phòng ngừa da nhiễm corticoid, bao gồm một số lưu ý như sau:
- Nên dùng nước sạch hoặc một số sản phẩm làm sạch da không gây kích ứng. Cần thực hiện vệ sinh da mỗi ngày.
- Tránh những sản phẩm chăm sóc da và tóc có chứa menthol, sodium lauryl sulfate hay camphor. Hạn chế sử dụng những sản phẩm có tính tẩy rửa mạnh.
- Không nên trang điểm hoặc sử dụng bất cứ loại mỹ phẩm nào khi da của bạn đang bị tổn thương. Trong trường hợp bắt buộc phải trang điểm, bạn nên lựa chọn những sản phẩm dạng lỏng.
- Đối với những vùng da đang bị kích ứng, bạn không nên chạm tay vào hoặc chà xát để tránh tổn thương ngày càng lan rộng và nghiêm trọng hơn.
- Tránh những môi trường có thể gây hại cho làn da của bạn, chẳng hạn như môi trường quá nóng hoặc quá lạnh và khô, môi trường bị ô nhiễm, nhiều khói bụi và nấm mốc.
- Trong trường hợp phải ra ngoài thì bạn nên che chắn làn da cẩn thận, tránh để ánh nắng mặt trời tác động lên da.
- Hãy giữ tinh thần thoải mái vì nếu bạn căng thẳng, lo âu thì tình trạng viêm nhiễm da có thể trở nên nặng nề hơn, chẳng hạn như trên da sẽ xuất hiện nhiều mụn hơn,…
- Một số loại thuốc bạn đang sử dụng như thuốc điều trị các bệnh tim mạch, thuốc chống trầm cảm, vitamin B3,… cũng có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định đến làn da của bạn, nhất là tình trạng da bị sưng đỏ. Vì thế, bạn nên kiểm tra lại một số loại thuốc điều trị mà bạn đang sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ để điều trị bệnh một cách hiệu quả nhất. Lưu ý, không nên tự ý dừng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ điều trị.
Biến chứng và tác hại của tình trạng da nhiễm corticoid
- Làn da bị bào mỏng
- Da viêm tróc, nổi mao mạch và ửng đỏ
- Ảnh hưởng đến giác mạc: Dùng mỹ phẩm chứa nồng độ corticoid lớn trên da sẽ làm chất này thẩm thấu vào bên trong, di căn đến vùng mắt và bào mòn giác mạc, hậu quả ảnh hưởng đến thị lực, và các bệnh liên quan đến mắt.
Chính vì các tác hại nói trên, bên cạnh việc không tự ý sử dụng corticoid trên da, nếu gặp bất cứ triệu chứng nghi ngờ, hãy đến những cơ sở điều trị mụn chuyên sâu để được các bác sĩ chuyên khoa da liễu đưa ra chỉ định điều trị phù hợp bảo vệ cho làn da của bạn nhé!
